raz i drugi
  • forum jeszcze raz
    31.10.2001
    31.10.2001
    Serdecznie dziękuję za przysłane odpowiedzi dotyczące wyrazów logo i forum. Mam jeszcze jedno pytanie związane z drugim z nich. Jak rozumiem, kwalifikator blm umieszczony przy wyrazie forum odnosi się tylko do placu, miejsca, a nie do przenośnego znaczenia?
  • internet i Sieć
    18.06.2015
    18.06.2015
    Szanowni Państwo,
    usłyszałem kiedyś opinię, że jeśli założymy, że słowo internet piszemy wielkimi literami (pomijam tutaj, na ile słusznie), to sieć jako synonim również. Wydaje mi się, że nie ma zasady, która nakazywałaby zawsze postępować w taki sposób, tzn. pisać wielką literą słowa o tej samej referencji, co nazwa własna. Na przykład SO wyróżnia pod tym względem nazwy geograficzne (jak Stary Kontynent), ale nie rozciąga tej reguły szerzej.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Jean-Jacques i odmiana
    20.03.2013
    20.03.2013
    W znajdującym się w Wielkim słowniku ortograficznym PWN (wyd. 2012) haśle Jean-Jacques Annaud odmieniane jest tylko jedno imię (Jacques), natomiast w przypadku hasła Jean-Jacques Rousseau odmieniane są obydwa imiona. Czym uzasadnić niejednorodną odmianę tego imienia złożonego?
  • jeszcze raz na Litwę
    30.06.2003
    30.06.2003
    Od dawna nurtuje mnie pytanie, jak powinno się poprawnie wyrazić zamiar wyjazdu: do Litwy, Łotwy, Słowacji, Ukrainy czy też – jak to się powszechnie używa – na Litwę, Łotwę itd. Podobnie w wyrażeniach „Byłam w Litwie (Ukrainie)” czy też „…na Litwie (Ukrainie)”? Podejrzewam, że te drugie formy, najczęściej używane, biorą się jeszcze z czasów, kiedy nie były to samodzielne państwa i jechało się na Ukrainę tak jak na Mazury.
    Proszę o wskazanie mi poprawnych form. Pozdrawiam.
  • kontr- i kontra-
    3.05.2014
    3.05.2014
    Szanowny Panie Profesorze!
    Uprzejmie zapytuję o zasady tworzenia wyrazów z przedrostkiem kontr- (np. kontrreformacja, kontrargument, kontroferta) oraz kontra (np. kontrabanda, kontrafagot, kontrapozycja). Kiedy używamy pierwszego z wymienionych przedrostów, a kiedy drugiego?
    Z poważaniem
    Adam Meissner
  • nazwy własne i pospolite
    31.01.2010
    31.01.2010
    Szanowni Państwo,
    w Małym słowniku użycia wielkich liter w polskich tekstach znalazłam informację, iż piszemy sejmik samorządowy, sejmik województwa zachodniopomorskiego, ale Sejmik Samorządowy Województwa Zachodniopomorskiego. Czy wolno zatem zapisać małą literą szpital wojewódzki, urząd marszałkowski, zarząd województwa, mając na myśli np. szpital czy urząd w Rzeszowie, a wielkiej litery używać w odniesieniu do pełnych nazw (Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego itp.)?
  • stałość i zmienność związków frazeologicznych
    19.10.2009
    19.10.2009
    Sądziłam, iż związków frazeologicznych, np. włos jeży się na karku, nie zmieniamy strukturalnie, niezależnie od kontekstu, ale widziałam użycie typu: „Aż włosy zjeżyły im się na karkach”. Czy nie powinniśmy tutaj pozostać przy l. poj.? Jeśli nie, to czy w przypadku włosy stają dęba dla l. mn. powinniśmy mówić „Włosy stanęły im dęby”? Intryguje mnie również porównanie czarny jak węgiel: mówimy, że ktoś ma oczy czarne jak węgiel czy jak węgle? Jeśli to drugie – dlaczego?
  • strażak i strażnik
    22.09.2005
    22.09.2005
    Witam,
    od jakiegoś czasu zastanawia mnie swojaka niekonsekwencja naszego pięknego języka: dlaczego – skoro mamy straż pożarną i straż np. miejską – na wykonujących ten zawód mówi się – na jednych strażak, na pozostałych strażnik? W obu przypadkach jest taka sama forma straż, a człowiek wykonujący pracę nazywany jest odmiennie?
    Będę wdzięczna za wyjaśnienie.
    Pozdrawiam,
    Ewa Stańska
  • światu i wszechświatu?
    13.09.2009
    13.09.2009
    Szanowni Państwo,
    proszę o odpowiedź na następujące pytanie: mówimy dziwić się / ufać światu, a dziwimy się lub ufamy wszechświatu czy wszechświatowi?
    Łączę pozdrowienia
    Tomasz Orłowski
  • z jednej strony..., z drugiej strony...

    7.03.2023
    23.02.2023

    Czy zwrot „z drugiej strony” może być używany w języku oficjalnym (np. w pracy dyplomowej)?

    Spotkałam się również ze stwierdzeniem, że wyrażenie to jest zapożyczeniem z angielskiego "on the other hand" – ciekawi mnie, czy tak faktycznie jest.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego